Traktat o umysle ludzkim

L. De la Forge uczestniczyl bowiem w dyskusji, ktora naj­dos­ko­nal­szy swoj wyraz znalazla w mysli N. de Male­­branche'a. Mowa tu o okazjonalizmie i kwestii przy­czynowosci w naturze. Watek ten podejmowany byl juz po wystapieniu naszego autora przez niemal wszystkich i to wlasnie w zwiazku z Descartes'em, do ktorego go od­noszono. Znajdziemy go u wspomnianego Malebran­che'a, ale i u Spinozy, Leibniza i wielu pomniejszych. Z drugiej strony nalezy przyznac, ze gdyby wszelkie pisma wielkiego Descartes'a mialy zaginac, dzielo, o ktorym mowimy, za­stapiloby je bez wiekszego uszczerbku dla filozoficznych, a nie fizykalnych czy anatomicznych watkow, jakie w pra­cach tego uczonego kiedykolwiek sie zawieraly. Wartosc opracowania La Forge'a polegala nie tylko na tym, co z jego wysilku wynikalo dla nastepnych myslicieli, lecz rowniez i przede wszystkim na tym, ze jest to w zasadzie jeden z niewielu prawowiernych uczniow Descartes'a, ktory nie oddalil sie od pierwowzoru, by nastepnie zalozyc wlasna szkole. Dbalosc przestrzegania zasad filozofii kartezjan­skiej jest tu oznajmiana juz w tytule i nie widzimy, aby w jakimkolwiek miejscu nie byla dopilnowywana. (fragment Wstepu tlumacza)