Jezyk polski Analiza porady cwiczenia wskazowki Matura Poziom podstawowy

Szkola ponadgimnazjalna staje dzis przed pewna, wydawaloby sie, "niewielka rewolucja" - zmianami w szkolnej czesci egzaminu maturalnego z jezyka polskiego. Rezygnujac z tzw. prezentacji, zdecydowano o przeprowadzaniu egzaminu w tradycyjnej formie, tzn. losowaniu zagadnien i ich opracowywaniu ustnym i pisemnym w trakcie wewnatrzszkolnych procedur egzaminacyjnych. Wymagac bedzie ten egzamin duzo wiecej od uczniow, przede wszystkim duzo wiecej wiedzy i umiejetnosci w kontakcie z jezykiem i literatura ojczysta. Niezaleznie od mojej prywatnej opinii, ze taka forma podniesie poziom egzaminu z jezyka polskiego, musze stwierdzic, ze nauczyciele, kierujac uczniami, a szczegolnie uczniowie, moga napotkac w przygotowywaniu sie do egzaminu na spore trudnosci. Oto trzeba dobrze zorientowac sie w calosci poznanego w trakcie edukacji materialu z historii, teorii literatury, kontekstow kulturowych oraz kultury wspolczesnej, a takze interpretacji tekstow literackich oraz tekstow kultury. Przedstawiona ksiazka trzech autorek podejmuje probe pomocy tym wszystkim, ktorzy z trudnosciami przygotowan beda sie spotykac. Trzy doswiadczone (co nie oznacza zrutynizowane) polonistki, panie Katarzyna Dobrzelecka, Dorota Rychlewska i Aleksandra Gorka-Kriesel, opracowaly ciekawy poradnik dla przygotowujacych sie do egzaminu. Podzielily go na trzy czesci. Czesc pierwsza omawia ustny poziom egzaminu. Czesc druga poswiecona zostala rozprawce analityczno - interpretacyjnej prozy i dramatu. Czesc trzecia wreszcie - interpretacji utworu poetyckiego. Przygladajac sie logice opracowania poszczegolnych czesci, zauwazyc trzeba od razu wysokie kompetencje autorek, swobodnie poruszajacych sie po rozmaitych poziomach wiedzy o literaturze i kulturze. Autorki przywoluja szerokie konteksty kulturowe motywow literackich, dobrze dobieraja material egzemplifikacyjny (szczegolnie malarstwo), pamietaja o tym, jak wazne znaczenie wspolczesnie (szczegolnie dla mlodziezy) ma sztuka filmowa. Stawiaja inteligentne pytania, nie za waskie, aby kierowac uwage ucznia na wazne tropy interpretacyjne. Przypominaja istotne pojecia i terminy z zakresu teorii literatury, co jest wazne dla wytworzenia sobie przez ucznia obrazu mentalnego czytanego utworu. Wszak inaczej traktujemy swiat powiesci czy dramatu niz liryki. Wiedza teoretyczna jest wiec niezbedna w procesie analizy i interpretacji utworu literackiego, a czesto bywa przez uczniow "zapominana". Pojecia z tego zakresu sa tu dobrze sfunkcjonalizowane, unika sie zbednego teoretyzowania, nastawia sie ucznia na poprawne wykorzystywanie teorii, a nie sama jej znajomosc. Pomimo podporzadkowania wywodu stalemu schematowi pozadanej odpowiedzi, unikaja autorki nadmiernej formalizacji swoich "instrukcji" lektury, kierowanych do uczniow. Wielu z nich na pewno wyniesie z pracy z ta ksiazka mnostwo informacji, a przy tym nauczy sie dobrych strategii pracy z tekstem - tak tekstem literatury, jak i kultury. Takze nauczyciele moga znalezc tu sporo ciekawych pomyslow do wykorzystania, choc ksiazka adresowana jest przede wszystkim do mlodziezy maturalnej. Podsumowujac - ksiazka jest na pewno pozyteczna, dobrze skonstruowana, kompetentnie opracowana. Z pewnoscia przyniesie sporo korzysci tym wszystkim, ktorzy zechca z nia przygotowywac sie do egzaminow. Mimo stalego schematu dzialan lekturowo-interpretacyjnych pozostawia sporo miejsca dla tworczej lektury tekstu. Z pelnym przekonaniem moge rekomendowac ja do druku. Zyczac uczniom powodzenia na maturze, polecam im te pozycje. Warto korzystac z doswiadczenia nauczycieli, ktorzy okazali sie tu kompetentnymi przewodnikami uczniow. Dr hab. Maria Jakitowicz